Kök hücre bağışı, hastanın kemik iliğinin kısmen ya da tamamen boşaltılması sonucunda sağlıklı ve doku grubu uyumlu kişiden alınmış olan kök hücrelerinin yerleştirilmesiyle, bu kök hücrelerinin çoğalması sonucunda birçok hastalığın ortadan kaldırılması işlemine verilen addır.

Kök Hücre Bağışı Nasıl Yapılır?

Bu bağış konusunda bilgilendirilmiş olan 18-50 yaş aralığında bulunan sağlıklı bireyler kök hücre bağışı için uygun kişilerdir.

Bağışçılar kök hücre bağışında bulunmadan önce ad-soyad, doğum tarihi ve TC kimlik numarası bulunan nüfus cüzdanı ile kalıcı adres bilgilerini vererek kendilerini tanıtmalıdır. Başvuru sırasında kimlik ibraz edilmesi de yasal zorunluluk içerisindedir. Aynı zamanda bilgilendirme ve onay formunu doğru ve eksiksiz dolduran bağışçı belirli aşamalardan geçirilir ve bu aşamaya test aşaması adı verilir.

Test Aşaması

Bu bağışı ger.ekleştirmek için aday olan kişilerden,

• Bulaşıcı hastalık incelemesi için serolojik testlerin yapılması,
• Kan gurubunun belirlenmesi,
• Doku tiplemesi yapılabilmesi için 3 tüp kan alınır.

İlk önce bulaşıcı hastalık testleri yapılır ve negatif çıkması durumunda doku tiplemesi yapılabilmesi adına T.C Sağlık Bakanlığı’na bağlı olan Doku Tipleme Laboratuarı’na numuneler gönderilir. Elde edilen sonuçlarda Kemik İliği Bankası’na ait olan veri tabanına aktarılır.

Kök Hücre İçin Bağış Aşaması

Test aşaması sonucunda aktarılan veriler, T.C. Sağlık Bakanlığı’na bağlı TÜRKÖK Birimi’ne hastalar tarafından yapılan başvuru sonucunda taranır. Hasta ile bağışçı arasında gerekli doku uyumu tespit edildiğinde, bağış yapacak olan kişi ile Türk Kızılay’ı tarafından iletişim kurularak, onay alınır. Bu aşamaya kadar olan süreçte verilen kan sadece gerekli testlerin yapılması için verilmiş olup, asıl süreç başlayacaktır.

İki farklı yöntem kullanılarak bağış için gerekli done alınır. Bu yöntemlerden bir tanesi, periferik kök hücre toplama olup, bağışçının hastanede yatması bile gerekmez. Diğer yöntem ise, kemik iliği bağışı yöntemi olup, bunda bağışçıya anestezi uygulanır ve hastanede kalması gerekir. Yöntemlere bağışçı ile birlikte nakil merkezi karar verir.

Neden Gereklidir?

Kök hücre bağışı sonucunda bazı hastalıklar tedavi edilir. Kök hücre bağışı ile tedavi edilebilen hastalıklar,

• Lenfomalar,
• Kemik iliği kanserleri,
• Farklı organ kanserleri,
• Kalıtsal anemiler,
• Kalıtsal metabolik hastalıklar,
• Kemik iliğinin kısmen ya da hiç çalışmadı durumlar,
• İmmün yetersizlikleri olarak belirtilebilir.