Hepimiz çocuktuk. Pek çoğumuz büyüyerek çocukluk yıllarımızı veya çocuksu yönlerimizi unutmuş olabiliriz. Ancak ebeveynliğini yaptığımız, abisi ya da ablası olduğumuz veya bir öğretmeni olduğumuz tüm çocukları ve onların ihtiyacı olan aktiviteleri unutmamalıyız. Kısaca tüm çocuklar için aktiviteler konusunu ve aktivite önemini bir an olsun bile aklımızdan çıkarmamalıyız.

Yapılması gereken bu aktiviteler yer ve zamana göre farklılıklar gösterebilir, içeriğine göre daha çok eğitici ya da daha çok spora dayalı olabilir. Ama mutlaka eğlenceli olması gerekir, çünkü çocuklar en kolay bir şekilde eğlenceli aktivitelerle öğrenir.

Özellikle ikinci milenyum sonrası teknolojik aletlerin esaretine düşen çocuklar, ne yazık ki giderek teknoloji dışı alanlardaki aktivitelerden uzaklaşıyor. Çocukluk yaştaki gelişimlerini giderek sadece sanal dünyanın, dijitalleşmenin ve teknolojinin esaretinde çizilmiş sınırlar doğrultusunda tamamlayabiliyorlar.

İlgilendiğiniz çocukları, teknolojik cihazların esaretinden kurtarabileceğiniz aktiviteleri aşağıda farklı başlık ve maddeler halinde listeleyeceğiz.

A-Evde Yapılabilecek Aktiviteler:

 Evde yapılabilecek aktiviteler, dışarıya nazaran daha farklı şartlar altında olabilir, bu sebeple aşağıda 3 farklı başlık altında ele aldık.

1-Evde Aile İle Yapılabilecek Aktiviteler

a.)Hafif tempoda spor ve dans edebilirsiniz. Böylece çocuğunuzu daha dinamik kılarken aynı zamanda da eğlenmesini sağlayabilirsiniz.

b.)Çocuklarla yapboz oynayabilirsiniz.

c.)Çocuğunuzla beraber evde beraber kitap okuyabilirsiniz. Okuduğunuz kitaptaki doğru ve yanlışlar üzerinde konuşarak çocuğun idrak etme kabiliyetini güçlendirebilirsiniz. Bu sayede çocuk hem okuma alışkanlığı kazanacak hem de okuduğu şeyleri irdeleyerek zihninin kavrama kabiliyetini güçlendirecektir.

ç.)Yine çocukların yaşına bağlı olarak tabi satranç, dama gibi zeka oyunları oynayabilirsiniz. Burada dikkat edilmesi gerekenler ise düşünürken eğlenmesini sağlamak, ona kaybetmeyi ve kazanmayı öğretmek.

d.)Çocuklarla beraber yemek yapabilirsiniz. Tabi yapabilecekleri ölçüde kolay yemekler ya da yapacağınız yemeğin bir kısmına yardım etmesini isteyebilirsiniz. Tabi bıçak ve elektronik aletleri çocuklardan uzak tutmalısınız.

e.)Çocuklarla evinizde bir bitki büyütebilirsiniz. Mesela bir çiçek ya da bir fasulye gibi.

f.)Çocuklarla beraber resim yapabilirsiniz. Resim yapmak, hayal gücünü çok güçlendirecektir.

g.)Evinizin içine oyun çadırı kurabilirsiniz.

h.)Evde kendiniz kitap okuyarak, çocuğunuzun sizi model almasını sağlayabilirsiniz.

ı.)Yine evde yapılacak basit işlerde çocuğa uygun kolay görevler vererek bir yandan çocuğa sorumluluk bilincini aşılayabilir diğer yandan ise eğlenmesini sağlayabilirsiniz.

2-Evde Arkadaşları ile Yapabileceği Etkinlikler

a.)Beraber oyuncak oynayabilirler. Bu ileri yaşlarda zeka oyunları şeklinde olabilir.

b.)Beraber de resim yapabilirler. Bu hem görsel seçiciliklerini güçlendirecek hem de birbirilerinin resimlerini inceleyerek bir çeşit yaratıcılık takası yapacaklardır.

c.)Beraber dans edebilirler. Tabi evde güvenli ve geniş bir alanda ve bir büyüğün gözetiminde olmalı.

ç.)Beraber de yemek yapabilir ya da bir hobi üzerine durabilirler. Beraber takip edecekleri bir çiçeğin büyümesi onları hem takım ruhuna hem de keşfederek öğrenmekten duyulan mutluluğa ulaştıracaktır.

d.)Beraber kısa süreli çocuklara özel olan belgeseller izleyebilirler. Kısa süreli olması teknolojiye olan ilgilerini arttırmamak ve de hemen sıkılmamaları adına önemli olabilir.

e.)Beraber müzik dinleyebilir ve şarkı söyleyebilirler.

f.)Beraber çalgı aleti çalabilirler.

3-Evde Kendi Başına Yapabileceği Aktivite Örnekleri

a.)Yastıklar ve çarşaflardan bir ev, evin içine kurulabilecek bir çocuk için en güzel alanlardan biridir.

b.)Kendi kendine resim yapmasına da müsaade edilmeli. Başkalarıyla yapılan resimden farklı, çekindiği şeyleri de paylaşmasına olanak sağlamasıdır.

c.)Sevdiği şeylerin listesini çıkarabilir, özelliklerini resimlerle tanımlayabilir.

ç.)Bir gün veya haftada öğrendiği şeyler üzerine düşünmesi istenebilir ve öğrendiklerinin ne anlama geldiğini bir büyüğü ile irdeleyerek, doğru ve yanlışları üzerine durulabilir.

d.)Yaratıcılığını geliştirecek, ona zarar vermeyecek karton, boya, taş gibi aletlerle bir takım tasarımlar yapması sağlanabilir.

B-Dışarıda Yapılabilecek Aktiviteler

Dışarıda yapılabilecek aktiviteler çocukların yaşına bağlı olarak güvenlik derecesi değişse de genelde bir büyüğün(uzaktan ya da yakından) gözetiminde, arkadaşları ile veya yalnız olmalı diye düşündüğümüz için üç ayrı kategori yerine numaralar halinde karışık olarak sizlere şöyle listeliyoruz:

1-Sokak hayvanlarına yardım edilebilir. Onlarla sevgi ve empati bağı kurulması öğretilebilir.

2-Aile ile tiyatroya gidilebilir. Ancak çocukların yaşına uygun bir tiyatroya gidilmesi önemlidir. Böylelikle işlenen konu üzerine değerlendirmelerde bulunması sağlanabilir. Sonrasında ailesi ile bu konular irdelenebilir.

3-Bir büyüğün gözetiminde bir arkadaş grubuyla yaşlarına uygun tiyatroya gidilebilir.

4-Pikniğe gidilebilir. Aile ve arkadaşları ile gittiği pikniklerde, doğaya sevgi kazandırılabilir ve doğayı sevmesi sağlanabilir.

5-Dört yaşına gelmiş çocuklar saklambaç oynayabilir.

6-Parka gidilebilir, orada dinamizme dayalı oyunlar oynayabilir.

7-Kumla oynanabilir. Kum ile yaratıcılığını geliştirebilir.

8-Yaşına göre bireyin gözetiminde veya bireysel bir şekilde arkadaşları ya da ailesiyle bisiklet sürebilir.

9-Çocuğu çok yormadan, yaşına uygun spor dalları seçilerek spor yapılabilir.

10-Uçurtma uçurulabilir. Yaşına bağlı olarak bir büyüğün gözetiminde olmasında fayda olduğu unutulmamalı.

11-Doğayı tanımak adına güvenli bir şekilde ve çocuğu çok zorlamadan doğa yürüyüşleri yapılabilir.

12-Hobi bahçeleri ne gidilebilir.

13-Toprakla temas kurabileceği aktiviteler yapılabilir.

14-Voleybol, futbol, basketbol gibi spora dayalı oyunlar oynanabilir.

15-Yüzmeye gidilebilir.

16-Çocuğun yaşına ve mesleğe göre ebeveynlerin ya da çocukların ilgisini çekebilecek mesleklere, iş yerlerine gidilebilir.

17-Okul veya sınıf arkadaşları ile bir araya getirilmesi sağlanarak vakit geçirilmesi sağlanabilir.

18-Tarihi, kültürel, coğrafi ya da birbirinden farklı temalarda müzelere gidilebilir.

19-Yaşadığınız semt başta olmak üzere tarihi yerler gezdirilebilir.

20-Türk tarihi bakımından büyük öneme sahip tarihi yerler gezdirilerek çocuk yaşta tarih bilinci kazandırılabilir. Özellikle İstiklal Mücadelesi ile ilgili yerlere gidilerek. Örneğin, Anıtkabir’de Atamızın manevi huzurunda bulunup Mustafa Kemal Atatürk’ün bizim için değerini anlatmak, Çanakkale Şehitliği’ne giderek hem vatan sevgisini hem de şiddetin olumsuzluğunu göstererek çocuğunuza sadece konuşarak anlatamayacağınız bazı konuları daha iyi anlamasını sağlayabilirsiniz. Ama çocuğun yaşı ve duygusallığı göz önünde bulundurulmalıdır.

21-Sanat, çevre, sağlık ile ilgili sergilere gidilebilir. Böylelikle sanatın, çevrenin ve sağlık gibi konuların önemini anlamasına yardımcı olurken ona aynı zamanda bu tarz şeylerden keyif alınabileceğini de göstermiş olabileceğinizi unutmayın.

22-Halk kütüphanelerine gidilerek kitap okumanın önemini ve sosyalleşmeyi aşılayabilirsiniz.

23-Kitapçılara da giderek bir yandan hayal gücünü genişletmesini sağlarken öte yandan kitaplara olan sevgi ve sempatisini arttırabilirsiniz.

24-Doğayı temiz tutmaya ve çevreyi korumaya yönelik oyunlarda oynayabilirsiniz. Çöp toplama etkinliği, çiçekleri koparmayın-ağaçlara zarar vermeyin gibi kartonlar düzenleme buna örnek verilebilir.

25-Değer verdiğiniz insanlara, semtinizde görülmesi gereken ilham verici kişilere ve aile büyüklerinize ziyarete gidin. Bu ziyaretler için bayramları beklemeyin. Ancak bir yandan bayramlardaki gibi kültür ve geleneklerinizi de çocuklara tanıtmaktan, neyin ne anlama geldiğini sadece şekilciliğe kaçmadan izah etmekten de çekinmeyin.

26-Kampa gidin. Hem doğayı hem de gökyüzünü gözlemleyin. Tabi kampa gidilecek yaştaki çocuk grubunu ve çocuğun kamp için kendisini hazır hissedip hissetmediğini iyi anlamaya gayret edin. Kamp içi oyunlar, etkinlikler, yemek hazırlama gibi aktiviteler yaparken bir yandan da teleskop ile uzayı gözlemleme fırsatı da yakalayabilirsiniz.

Not: Her çocuğun güvenliğinin, hislerinin, kondisyonunun ve doğuştan gelen bazı fiziksel ve zihinsel becerilerinin, sağlık durumunun farklı olabileceği unutulmamalı. Ayrıca yaygın olarak doğumdan sonraki ilk 2 yıla bebeklik ve 12 yaştan sonra ergenlik başladığını düşünülerek bir yetişkin olmasa bile çocuk olarak düşünülmemeye de başlandığı düşüncesinin hakim olduğu düşünülürse özellikle 3-11 yaş arasına çocuk dendiğini unutmayın. Dolayısı ile her etkinlik çocuğunuzun hem kendine has özellikleri gibi içinde olduğu yaşa göre daha ilgi çekici ya da daha faydalı olabilir.

Bütün çocukların sevgi ve huzurla büyüdüğü bir dünya dileğiyle.

 

Çocukların En Sevdiği Oyun; Evde Kinetik Kum Nasıl Yapılır adlı yazımıza gitmek için tıklayın.